دلایل تأثیرگذاری دلار بر قیمت خودروهای داخلی

امروزه پیشرفت در هر صنعتی، نیازمند تعامل و همکاری با کشورهای دیگر است. چراکه هر کشوری در هر کجای جهان، گوشه‌ای از صنعت را در دست گرفته است و با همکاری دیگر کشورها، صنعت جهانی را رشد می‌دهد. این موضوع در خصوص کشورهای جهان سومی چون ایران، مصداق بیشتری دارد. می‌دانید که نوسانات قیمت ارز بر روی قیمت کالاهای مختلف همچون خودرو تاثیرگذار بوده و آن‌ها را تخت تاثیر قرار دهد. اما علت این موضوع چیست؟ چرا باید قیمت ارز و به ویژه قیمت دلار، روی قیمت خودروهای داخلی تاثیر گذار باشد؟ در این مقاله این موضوع را موشکافانه بررسی خواهیم کرد.

علت اول: صنایع درگیر در خودروسازی همگی به نوعی به دلار متکی هستند.

هر قطعه سازی برای تولید خودرو، باید قطعات مورد نیازش را از جایی تامین کند. این شرکت تولید کننده قطعه می‌تواند یک شرکت داخلی باشد و یا یک شرکت خارجی. اصل موضوع فرقی نمی‌کند. قطعه از هر جایی که تامین شود، نرخ آن با پایین و بالا شدن قیمت دلار، تغییر می‌کند. بدون شک هیچ شرکت خودروسازی در جهان نمی‌تواند خود همه قطعات موردنیاز را تولید کند. بنابراین باید با شرکت‌های تولیدکننده یا واردکننده قطعه وارد مذاکره شده و با آن‌ها قرارداد ببندد.

از طرفی شرکت‌های داخلی تولید کننده قطعات، نیاز به مواد اولیه‌ای چون فلزات مختلف و محصولات پتروشیمی دارند. این مواد اولیه، باید از کشورهای خارجی تامین شوند. از آنجایی که قیمت مواد اولیه و متناسب با آن، قیمت خودروهای داخلی، با نوسان دلار تغییر می‌کند، در نهایت بر روی قیمت کلی قطعه تولید شده نیز موثر خواهد بود. بنابراین می‌توان قیمت ارز را از عوامل تاثیر گذار بر هزینه واردات و قیمت قطعات دانست.

علت دوم: سوءاستفاده خودروسازان از افزایش قیمت‌ها

اگر قیمت دلار برای یک بازه زمانی کوتاه افزایش پیدا کند، تاثیری روی تولیدات فعلی خودروسازان نمی‌گذارد. اما چه دلیلی دارد که قیمت خودرو در بازار به طور لحظه‌ای تغییر پیدا می‌کند؟ در علم اقتصاد، مفهومی به نام چسبندگی قیمت‌ها وجود دارد که طی آن قیمت خودرو به طور ناگهان افزایش می‌یابد و این افزایش قیمت به صورت طولانی مدت ادامه دار است. فقط در شرایط خاصی و در یک بازه کوتاه ممکن است که قیمت‌ها در بازار ثابت بمانند. خودروسازان هم چون می‌دانند که افزایش قیمت فعلی می‌تواند روی خریدهای بعدی آن‌ها تاثیر گذاشته و احتمالا قیمت خودرو را بالاتر می‌برد، در نتیجه پیش از آن که این موضوع به صورت رسمی باعث افزایش قیمت شود، خود این کار را انجام داده و قیمت‌ها را به صورت ناگهانی بالا می‌برند.

علت سوم: در تامین قطعات و در نتیجه تعیین قیمت خودرو تنها خودروسازان دخیل نیستند.

عامل تاثیر گذار دیگر در قیمت خودروهای داخلی، جریاناتی است که در نتیجه ترخیص کالا و قطعات از گمرک صورت می‌گیرد. در این میان نرخ ارز و ارزش کالا بر نرخ ترخیص کالا از گمرک تاثیر گذار است.  قطعه سازان یا واردکنندگان هم چون قرار است پول بیشتری برای ترخیص کالای خود بپردازند، قیمت کالا را بالا می‌برند.

در صورتی هم که به دلایل خاصی چون عدم تسویه حساب شرکت وارد کننده با گمرک، کالا مدت طولانی در گمرک می‌ماند. در این صورت ممکن است، نرخ دلار در این مدت افزایش پیدا کند و به جای این که پول با قیمت روز دلار در گردش باشد، رسوب کرده یا به اصطلاح بخوابد. نهایتا کالاها با قیمتی بیشتر از آنچه باید به دست مصرف‌کنندگان می‌رسند.

عدم همکاری بانک مرکزی با خودروسازان و قطعه سازان یکی دیگر از عوامل موثر بر افزایش قیمت خودروهای داخلی است. علاوه بر این نمی‌توان منکر تاثیر قوانین داخلی بر قیمت خودروها بود. در واقع این قوانین همان چیزی است که باعث می‌شود خودروسازان نتوانند قیمت خودرو را متناسب با قطعاتی که خریداری می‌کنند تعیین کنند.

افزایش قیمت دلار تنها در 6 ماه گذشته باعث افزایش 200 درصدی قیمت برخی قطعات اصلی خودرو شده است. اگر این روند ادامه پیدا کند، قیمت قطعات نیز همچنان بالا خواهد رفت. در صورتی که هیچ خودرو سازی اجازه افزایش قیمت خودرو تا این حد را ندارد. در نتیجه شرکت‌ها برای این که جلوی ضرر خود را بگیرند، ناچارند قیمت خودروهای داخلی را افزایش دهند.

نکته مهم: قیمت تمام شده خودروهای داخلی بر چه اساسی تعیین می‌شود؟

با وجود تمام توضیحاتی که داده شد، بالاخره خودروسازان، بر چه اساسی قیمت نهایی را مشخص و به مشتریان اعلام می‌کنند؟  خودرو سازان، قیمت قطعات را همواره به عنوان یک فاکتور اساسی برای تعیین قیمت در نظر می‌گیرند. البته عوامل دیگری نظیر هزینه‌های گمرکی، دستمزد کارکنان، اجاره مکان و مالیات پرداخت ‌شده به ازای هر خودرو و سود خودرو ساز نیز از عواملی هستند که قیمت آخر را مشخص می‌کنند.

حالا که خودرو آماده روانه به بازار است، پای دلالان و سود جویان به میان می‌آید. متاسفانه در حال حاضر هم بخش زیادی از خریداران خودرو را دلالان تشکیل می‌دهند و خودرو با اختلاف قیمت بسیاری نسبت به قیمت کارخانه به دست خریداران واقعی می‌رسد. بنابراین بهتر است مسئولین امر فکری برای کوتاه کردن دست دلالان از بازار خودرو کنند تا بازار به ثبات بیشتری رسیده و مصرف‌کننده واقعی آن را خریداری کند.